Tips voor een treinreis naar Andalusië
Er zijn maar weinig mensen die, met de trein vanuit Nederland naar de meest zuidelijke regio van Spanje afreizen. Verreweg het grootste deel van Nederlandse reizigers reist per vliegtuig. En dat is natuurlijk ook niet zo verwonderlijk, want vanuit Amsterdam, Eindhoven of elke andere vlieghaven in de buurt is het naar bijvoorbeeld Málaga – de meest voor de hand liggende bestemming – nog geen drie uurtjes vliegen. Als je dat afzet tegen een ellenlange treinreis, gaat dat natuurlijk veel sneller, want met de trein doe je er minimaal twee volle reisdagen over. Bovendien moet je ook nog rekening houden met een tussentijdse extra overnachting, waarbij Barcelona vanwege haar ligging de meest logische keuze is. En als je er dan ook nog bij in aanmerking neemt, dat een overnachting in deze Catalaanse hoofdstad peperduur is, -waarschijnlijk vanwege de grote aantrekkingskracht van deze stad ten opzichte van een relatief beperkt aanbod-, lijkt het allemaal nogal omslachtig om te kiezen voor een vermoeiende treinreis, temeer daar je later ook nog terug moet. Dat betekent bovendien dat er sprake is van een effectieve verkorting van de duur van je vakantie, en het heeft ook nog een extra prijzige overnachting in Barcelona tot gevolg.
Onderwerpen
Vanwaar de keuze voor een lange en vermoeiende treinreis?
De belangrijkste reden om toch te kiezen voor deze wijze van transport is de vliegschaamte die bij een relatief kleine, maar gestaag groeiende groep van reizigers aan het opkomen is. Als je beseft dat een vliegreis het milieu maar liefst 7 tot 11 keer meer belast als dezelfde reis per trein een vliegreis 2 tot 4 keer zoveel bij aan het broeikaseffect, vinden sommigen dat je daar best een beetje rekening mee mag houden.
Best een belangrijke reden om de trein te nemen, dus. Bijkomende reden is dat de NS sinds december 2022 een arrangement naar Barcelona heeft mogelijk gemaakt. Dit impliceert een reis vanuit een willekeurige stad in Nederland via Parijs naar station Santa Justa in Barcelona voor een relatief lage prijs (hoewel nog altijd een stuk duurder dan een vliegreis naar dezelfde bestemming). Maar wel krijg je daarvoor een gereserveerde zitplaats met elektriciteitsaansluiting. Bovendien heb je het voordeel van een kantine aan boord, en lekkere stoelen met iets meer zitruimte vergeleken met een vliegtuigstoel. En het genot van een prachtig uitzicht vanuit een trein die met een snelheid van soms bijna 300 km door het Belgische, en Franse landschap glijdt. Geen slecht vooruitzicht dus, als je beschikt over voldoende vrije tijd, waardoor het minder erg is, dat je er wat langer over doet. Daarnaast mag je praktisch onbeperkt bagage meenemen, waardoor je niet gehinderd wordt door die beperkte vliegtuigkoffertjes waartoe je wordt gedwongen gedurende een vliegreis.
De reis zelf
Als je vol goede moed ’s morgens rond een uur of negen vertrekt, moet je er rekening mee houden dat je niet direct in de juiste snelle trein zit. De TGV (Train de Gran Vitesse) vertrekt namelijk vanuit Amsterdam via Rotterdam, Antwerpen en Brussel naar Parijs, en arriveert in het begin van de middag op station Parijs Gare du Nord. Het is dus belangrijk om eerst een trein te vinden die je naar Amsterdam, Rotterdam of Antwerpen brengt. A piece of cake, zou je zeggen. Maar dat is niet altijd zo, want meerdere reizigers lukte het niet of bijna niet om op tijd te arriveren in Antwerpen. Daar zijn twee recente gevallen van bekend. Ze vertelden de redactie over hun negatieve ervaringen: In het eerste geval ging het bij onze reiziger al fout tussen Oss en ’s Hertogenbosch. Door een ongeval op dit traject kon de trein niet verder reizen. Er werden bussen ingezet, maar de aansluiting liep zoveel vertraging op dat de reiziger die dag niet verder kon komen dan tot Parijs. In het tweede geval besloot een niet nader benoemd hert het spoor te betreden.. Dit veroorzaakte net voorbij de Belgische grens op het station Noorderkempen een zodanig lang oponthoud dat de reiziger volgens het treinschema te laat zou zijn voor de aansluiting op de TGV. In beide gevallen ontstond een enorm gevoel van paniek bij genoemde reizigers omdat dit namelijk niet alleen hoeft te betekenen dat ze de trein vanuit Parijs naar Barcelona aan zich voorbij zouden moeten laten gaan, maar ook dat ze het reeds gereserveerde appartement in Barcelona op hun buik zouden kunnen schrijven. En het wordt nog erger, want ook de reeds gereserveerde treinreis van Barcelona de volgende dag naar bijvoorbeeld Sevilla of Málaga worden onhaalbaar. Best wat reden voor paniek dus. Voor de eerstgenoemde reiziger betekende dit veel financiële schade, die niet of maar in zeer beperkte mate werd vergoed door de annuleringsverzekering.
Gelukkig liep het in het tweede geval beter af. Eenmaal aangekomen op het station in Antwerpen was het geluk aan hun zijde. Het bleek dat de TGV op zijn reis vanaf Rotterdam naar Antwerpen gedurende het laatste deel van de reis zich op hetzelfde spoor bevond als de vertraagde trein. Daardoor had ook die TGV stevige vertraging opgelopen. Ze waren nog niet uitgestapt uit de vertraagde trein of op hetzelfde perron in Antwerpen reed de TGV binnen. Wat een opluchting! Ook vanaf Parijs is het nog een heel gedoe om door te reizen richting Barcelona, omdat je vanuit Parijs Gare du Nord met de metro naar Gare de Lyon moet, vanwaar de trein naar Barcelona vertrekt. Maar dankzij uitvoerige en heldere NS-informatie blijkt het allemaal goed te doen. Dankzij deze informatie weet je namelijk dat je in de trein naar Parijs al metrokaartjes kunt kopen, wat een hoop kostbare tijd scheelt bij de overvolle kaartjesautomaat.
Eenmaal aangekomen op station Gare du Lyon kun je plaatsnemen in één van de luxueuze wagons en route naar Barcelona. De Thalystrein vertrekt rond drieën in de middag vanuit Parijs, en komt normaalgesproken pas rond 21.30 aan in het Barcelonese station Santa Justa. Dit lijkt snel, want het gaat over honderden kilometers, maar het had uren korter gekund, want om de één of andere reden dienen alle Franse plaatsjes aan de Middellandse zee met enige betekenis met een bezoek worden vereerd. Gelukkig zijn er nogal wat aardige maar prijzige appartement in de gezellige buurt vlakbij het station van waaruit je de volgende dag ook weer kunt vertrekken richting Sevilla of een andere stad in Andalusië.
De volgende dag vervolg je de reis vanuit hetzelfde Estación Santa Justa. Daar moet je wel goed opletten, want er zijn in Spanje vaak binnen één hoofdstation eigenlijk 3 kleinere deelstations, en als je dat van tevoren niet weet, is dat knap lastig. Het gaat om een station voor lokale boemeltjes, één voor sneltreinen naar regionale bestemmingen en uiteraard het station voor de hoge snelheidslijnen. Als je daarvan niet op de hoogte bent, is het mogelijk dat je te lang blijft wachten op het verkeerde deelstation, waardoor je veel te laat aankomt op de juiste bestemming. Bovendien moet je bij hoge snelheidstreinen in Spanje rekening houden met een strenge tijdrovende bagagecontrole. Op een gegeven moment wordt de toegang voor ‘boarding’ ontzegd als je te laat bent, waardoor je het risico loopt om de trein te missen. En dan denk je uiteraard dat al het leed inmiddels geleden is. Maar houd er rekening mee, dat je bijna altijd, om in Andalucië te komen moet reizen via Madrid. Een overstap in Madrid lijkt een peulenschil, maar zorg ervoor dat je een reis plant met meer dan voldoende overstaptijd in station Atocha Madrid. Dit betreft een gigantisch groot station en ook hier moet je weer rekening houden met bagagecontrole. Je hebt een overstaptijd van minimaal een uur nodig, om er zeker van te zijn dat je de laatste etappe zonder paniek kunt nemen.
Achteraf
Het is al met al een vermoeiende, maar wel zeer mooie reis. Wel moet je beschikken over de nodige voorkennis, geluk en vastberadenheid om een dergelijke opgave tot een goed eind te brengen. En dan is de terugreis nog niet eens besproken, die even lang zal duren als de heenreis . Betekenen deze ervaringen nu dat je in het vervolg beter eieren voor je geld moet kiezen en toch maar het vliegtuig nemen. Nee hoor, maar neem wel de nodige voorzorgsmaatregelen. Een goede annulerings- cq reisverzekering lijkt verder geen overbodige luxe.